Site icon Bệnh gì

Trẻ suy dinh dưỡng – Hiểu rõ và tìm đúng giải pháp để khắc phục

Nguyễn Hà

Suy dinh dưỡng có thể xảy ra ở trẻ em từ khi còn trong bào thai cho đến người trường thành. Tình trạng suy dinh dưỡng ở trẻ em còn gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến quá trình phát triển của trẻ. Đó là lý do cha mẹ cần chú ý để tránh con, em mình rơi vào trường hợp này.

Suy dinh dưỡng ảnh hưởng lớn đến sự phát triển tầm vóc và trí tuệ của trẻ

Thực trạng hiện tượng suy dinh dưỡng của trẻ em Việt Nam

Theo kết quả khảo sát của Viện Dinh dưỡng Quốc gia năm 2014 thì trong ba thập kỷ qua tình trạng dinh dưỡng của trẻ em Việt Nam đã được cải thiện đáng kể. Theo đó, giai đoạn 1985-2014, tỷ lệ trẻ dưới 5 tuổi bị suy dinh dưỡng thể nhẹ cân đã giảm từ 51,5% xuống còn 14,5 % và tỷ lệ thấp còi cũng giảm từ 59,7% xuống còn 24,9 %.

Tuy nhiên, cũng theo tỷ lệ này thì hiện tại ở nước ta, cứ 4 trẻ thì vẫn còn 1 trẻ bị suy dinh dưỡng thấp còi. Điều này có thể là do tỷ lệ thiếu vi chất dinh dưỡng ở trẻ vẫn còn cao bởi thoe thống kê thì tỷ lệ thiếu máu của trẻ dưới 5 tuổi là 29,2%; 81,2% thiếu kẽm; 53,7% trẻ em nông thôn và 62,1% trẻ em thành phố thiếu vitamin D,…

Các nguy cơ trẻ suy dinh dưỡng phải đối mặt

Khi bị suy dinh dưỡng trẻ có thể phải đối mặt với nhất nhiều nguy cơ về sức khỏe, thể chất, tinh thần… như:

Nguyên nhân khiến bé bị suy dinh dưỡng

Nguyên nhân gây ra tình trạng suy dinh dưỡng ở trẻ có thể chia thành 2 nhóm, một là do thiếu hụt chất dinh dưỡng, hai là do cơ thể tăng nhu cầu sử dụng dưỡng chất. Sau đây là những nguyên nhân cụ thể gây suy dinh dưỡng ở trẻ em:

Chế độ ăn uống thiếu hụt nhiều dưỡng chất thiết yếu

Một trong những nguyên nhân chính gây nên tình trạng suy dinh dưỡng ở trẻ chính là chế độ ăn uống nghèo nàn và thiếu chất dinh dưỡng do một số cha mẹ thiếu kiến thức nuôi con như:

Trẻ mắc các bệnh lý nhiễm trùng

Hệ miễn dịch của trẻ còn yếu ớt, chưa được phát triển một cách hoàn thiện nên trẻ hay ốm vặt là vì thế. Đặc biệt là đối với trẻ vì một lý do nào đó mà không được bú sữa mẹ thì tỉ lệ mắc các bệnh nhiễm trùng như viêm đường hô hấp, tiêu chảy,..sẽ cao hơn.

Khi bị ốm, trẻ thường cảm thấy khó chịu và biếng ăn. Mặt khác, việc sử dụng thuốc kháng sinh trong điều trị bệnh cho trẻ không chỉ tiêu diệt các vi trùng gây hại cho cơ thể, mà còn tiêu diệt các vi khuẩn có lợi ở hệ tiêu hóa của trẻ. Do đó, hệ vi sinh trong ruột bé bị mất cân bằng và khiến trẻ hấp thụ thức ăn kém, biếng ăn.

Trẻ sinh non, không được uống sữa mẹ lúc mới sinh

Sữa mẹ là thực phẩm tốt nhất cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, là thực phẩm không thể thay thế trong những năm đầu đời của trẻ . Vì thế, việc không được bú hay trẻ biếng bú, bú ít sữa mẹ do mẹ có ít sữa hay bị tắc tuyến sữa là một thiệt thòi rất lớn đối với các bé.

Do đó, cần bổ sung thêm sữa ngoài cho trẻ không được bú sữa mẹ theo khuyến cáo của bác sĩ. Không nên cho trẻ ăn dặm khi chưa đủ 4 tháng tuổi và cai sữa trước 1 tuổi.

Làm sao phát hiện con bị suy dinh dưỡng

Những chỉ số đánh giá dinh dưỡng và sự phân chia giai đoạn suy dinh dưỡng dưới đây sẽ giúp cha mẹ trong việc chăm sóc con và sớm nhận ra tình trạng suy dinh dưỡng của trẻ.

Các chỉ số đánh giá dinh dưỡng toàn diện

Đế phát hiện con có bị suy dinh dưỡng hay không cần có ít nhất 3 chỉ số đánh giá dinh dưỡng toàn diện đó là:

Các chỉ số này sẽ được so sánh với bảng đánh giá tình trạng dinh dưỡng của WHO áp dụng ở các nước đang phát triển, để từ đó sẽ xác định trẻ nằm một trong ba nhóm sau:

Vì thế, chiều cao cân nặng của trẻ cần được theo dõi thường xuyên mỗi tháng để mẹ có thể phát hiện những thay đổi bất thường ở trẻ.

Các mức độ suy dinh dưỡng ở trẻ

Căn cứ  vào độ lệch chuẩn cân nặng/chiều cao sẽ xác định được mức độ suy dinh dưỡng của trẻ. Có 3 mức độ suy dinh dưỡng đó là nhẹ, vừa và nặng. Khi một chỉ số dưới -2SD là suy dinh dưỡng vừa và một chỉ số dưới -3SD là suy dinh dưỡng nặng.

Trẻ bị suy dinh dưỡng phải làm sao?

Bé có thể bị suy dinh dưỡng ngay từ trong bụng mẹ, tức là ở thời kỳ bào thai. Vì vậy cần chăm sóc dinh dưỡng và sức khỏe cho bà mẹ ở thời kì mang thai và cho con bú để hạn chế tình trạng trẻ bị suy dinh dưỡng.

Việc chăm sóc trẻ bị suy dinh dưỡng để trẻ có cân nặng, chiều cao ổn định như trẻ bình thường cần phải có sự phối hợp của nhiều nguyên tắc như:

Về môi trường sống của trẻ: Môi trường sống dành cho trẻ bị suy dinh dưỡng cần đảm thoáng đãng, sạch sẽ và trong lành. Trẻ cần được sử dụng nguồn nước sạch.

Về chế độ sinh hoạt (gồm vệ sinh thân thể và các hoạt động thể chất):

Về bổ sung chất dinh dưỡng và nguyên tắc xây dựng chế độ ăn cho trẻ suy dinh dưỡng:

Chế độ ăn cho trẻ suy dinh dưỡng vô cùng quan trọng và nó khác với chế độ ăn bình thường của những trẻ cùng trang lứa. Vậy trẻ suy dinh dưỡng nên ăn gì?

– Thứ nhất: Cần đặc biệt tăng cường chất dinh dưỡng, không những đầy đủ mà cần đa dạng các loại chất dinh dưỡng khác nhau tùy theo độ tuổi. Cùng với đó là chế biến thành đồ ăn phù hợp đối với trẻ.

– Thứ hai: Thêm dầu mỡ vào các món ăn cho trẻ. Trên 6 tháng tuổi, trẻ có thể bắt đầu sử dụng dầu ăn có trong các món ăn dặm.

– Thứ ba: Nên cho bé ăn cháo đặc. Cháo loãng nhiều nước, khiến bụng nhanh no nhưng ít dinh dưỡng. Vì thế, hãy chế biến cháo cho trẻ ở dạng đặc (tùy khẩu vị của từng bé) để cung cấp đủ dưỡng chất.

– Thứ tư: Bổ sung các bữa phụ, các bữa phụ có thể được cung cấp bằng những thực phẩm như trái cây, sữa… Tuy nhiên, bữa phụ nên được cung cấp sau bữa chính khoảng 2 tiếng để thực sự hiệu quả. Các bữa ăn của trẻ suy dinh dưỡng nên được chia nhỏ làm nhiều lần trong ngày (khoảng 5-6 bữa).

– Thứ năm: Chế biến đồ ăn cho trẻ nên chú ý đến mùi vị, hương thơm và sắp xếp bắt mắt để hấp dẫn trẻ.

Việc trẻ suy dinh dưỡng uống thuốc gì thì mẹ cần tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi tự ý sử dụng cho bé.

Với những thông tin cung cấp ở trên, hi vọng sẽ giúp ích cha mẹ phần nào trong việc theo dõi sự phát triển của con trẻ. Nếu có thể, cha mẹ hãy kiểm tra sức khỏe định kỳ cho con để phát hiện sớm và ngăn ngừa tình trạng suy dinh dưỡng ở trẻ.

Dược sĩ Như Quỳnh

5/5 - (2 bình chọn)
Exit mobile version